19 MAYIS 1919 KİMLİĞİ EN ÖNEMLİ REFERANSIMIZ
Milli mücadelenin ilk adımını Samsun'da atan Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Amasya'ya uzanan tarihi yolculuğu yeniden canlandırılıyor
Büyük Önder’in şehzadeler diyarına giderken konaklayıp ahaliyle sohbet ettiği Sekizgöz Un Değirmeni’ni yeniden işler haline getirmeye hazırlanan Samsun Büyükşehir Belediyesi, çevresindeki tarihi evleri de müzeye dönüştürecek.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ticaret kervanlarının geçtiği Samsun-Sivas-Bağdat İpek Yolu Hattı’nda önce Havza’ya oradan da Amasya’ya uzanan 98 kilometrelik serüveni, gün ışığına çıkarıldı. Güzergâh boyunca Atatürk’ün neler görüp yaşadığını tek tek tespit eden Samsun Büyükşehir Belediyesi, tarihi yolculuğu Kurtuluş Yolu Projesi ile turizme kazandırıyor. 1919 yılına ait belgeler, eski eserler, fotoğraflar ve yöre halkının anılarının tarihçi ve akademisyenlerin sosyal hayatı detaylı inceleyip projelendirmesiyle 4 ay önce başlayan çalışmalar, tüm hızıyla sürüyor.
Kurtuluş Yolu’nu ilmek ilmek titizlikle işleyerek 1919 günlerini canlandırmayı hedefleyen Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin projedeki en önemli adımlarından birisi de eski un değirmeni olacak. Havza’dan Amasya’ya hareket eden Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bölgenin tüm un ihtiyacını karşılayan Sekizgöz Un Değirmeni’nde konaklayıp, burada kahve içerken ahali ile sohbet etmişti. Sohbette ise Atatürk’ün “Hiçbir zaman ümitsiz olmayacağız. Hep birlikte çalışacağız, memleketi kurtaracağız” diyerek halka cesaret vererek, maneviyatlarını yükseltmeye çalıştığı ifade ediliyor.
Kurtuluş Yolu İzleği proje çalışmaları kapsamında Samsun Büyükşehir Belediyesi, bu anlamlı değirmeni yeniden işletmeye alarak un öğüttürüp kara fırında ekmek yaptıracak. Ekmek de ziyarete gelecek vatandaşlara ikram edilecek. Değirmenin çevresindeki tarihi evler ise müzeye dönüştürülecek. Milli Mücadele ve Etnografya Müzesi haline getirilecek evler içerisinde o döneme ait silah, kıyafet vb. eşyalar sergilenecek.
Samsun Büyükşehir Belediyesi, müzenin bahçesine de Mustafa Kemal Paşa’nın Havza Mitingi’ni ve Havzalı Sıtkı Hoca’nın halk ile olan konuşmasını rölyeflerle canlandıracak. Sekiz Göz Un Değirmeni’nin uygun bir yerine yöresel ürünlerin satıldığı ve sunulduğu kafeterya inşa edecek. Güzergâhla ilgili yapılacak hediyelik eşyalar da satışa sunulacak.
Kurtuluş İzleği Proje çalışmalarıyla ilgili değerlendirmede bulunan Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz, projeye büyük önem verdiklerini söyledi. Çalışmaların hızla devam ettiğini ifade eden Başkan Yılmaz, “Milli mücadele yıllarında kurmaylarıyla birlikte 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak bastıktan sonra Havza’ya geçerek, ilk çalışmalarını burada yapan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Amasya’ya geçişine kadar olan süreçte kullandığı gerçek yol, maalesef gerektiği şekilde korunup tanıtılamadı. Bu nedenle Ata Yolu Rotasını koruyup hem günümüz insanlarına hem de gelecek nesillere tanıtmak, anlatmak ve yarınlara miras bırakmaya çalışıyoruz. Uzun zamandır da yoğun mesai harcıyoruz. Tarihi dokuyu yansıtmak için o dönemlerden kalan tüm eserleri yeniden yaşatmaya gayret ediyoruz. Güzergâh üzerinde yer alan menfez, köprü, han, sanat yapıları ve 1919’dan günümüze ulaşan konut kalıntılarını tespit ederek, kültürel ve doğal yapıların korunması ve turizme açılması için çalışma yürütüyoruz” diye konuştu.
Milli Mücadele’nin ilk güzergâhını doğal haliyle koruyup kültürel değerleri turizme kazandıracaklarını dile getiren Başkan Yusuf Ziya Yılmaz, “Be nedenle yol üzerinde yer alan Sekizgöz Un Değirmeni’nin tarihini anlatacağız. Ayrıca değirmen sınırları içinde yer alan Bayram Çonoğlu Evi'ni de koruma altına aldık. Şimdi değirmeni tekrar işler hale getirip kara fırında ekmek yapacağız. Atatürk’ün izini takip edip konaklayacak insanlara ekmek ikram edeceğiz. Burada dinlenme yerleri ve açık hava müzesi yapmayı planlıyoruz. Bu amaçla Bayram Çonoğlu’nun evini de müzeye dönüştüreceğiz. Kafeterya ve hediyelik eşya satış reyonlarıyla da orayı tarihi bir konsept haline getireceğiz. Samsun kimliğinin en önemli referansı olan 19 Mayıs 1919 ve kurtuluş mücadelesinin meşale şehri olarak bu kimliği ön plana çıkartmak en önemli hedeflerimizden birisi“ ifadelerini kullandı.