TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Aral Okay'a "Georg Forster Araştırma Ödülü"
TÜBA Asli Üyesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aral Okay, Almanya'daki Alexander Von Humboldt Vakfı tarafından yaşam boyu bilimsel katkılar için verilen "Georg Forster Araştırma Ödülü"ne layık görüldü.
Okay'ın “Türkiye jeolojisi üzerinde yaptığı çalışmalar” üzerine kazandığı ödül, Alexander Von Humboldt Vakfı'nın Berlin'de yapılacak yıllık toplantısında takdim edilecek.
Araştırmalarının Türkiye’nin jeolojik evrimini ortaya koymaya yönelik olduğunu ifade eden Prof. Okay “Jeoloji biliminin önemli bir tarihsel boyutu var; nasıl tarih, bir bölgede zaman içinde değişen devletleri, medeniyetleri, sosyal ve idari yapıyı çalışıyorsa, jeoloji de çok daha uzun bir zaman dilimi içinde dünyada meydana gelen değişiklikleri tanımaya ve anlamaya çalışıyor. Tarihçilerin başlıca verileri yazılı vesikalar, jeologların ise kayalar. Kayaları ve fosilleri inceleyerek geçmişte var olan denizler, okyanuslar, atmosfer, yanardağlar, platolar hakkında ve bunların nasıl değiştiği konusunda ayrıntılı bilgi elde edebilmek mümkün” dedi.
1976’dan bu yana, 43 senedir Türkiye’de sahada, arazide çalışıp veri toplayan ve Türkiye’nin jeolojik evrimini anlamaya çalışan Prof. Dr. Aral Okay “Bu kadar uzun süre bir bölgede çalışırsa, kişi ister istemez önemli bir etki yaratıyor. George Forster Ödülü, Türkiye jeolojisi üzerinde yaptığım çalışmalara verildi. Şimdi amacım Türkiye’nin jeolojik evrimi konusunda bir kitap yazmak, Berlin’de kaldığım sürede bunu yapmaya çalışacağım.”
Georg Forster Araştırma Ödülü’nü şimdiye kadar Türkiye’den kendisi dâhil toplam dört kişinin kazandığı bilgisini veren Okay, ikisinin İTÜ’den diğer ikisinin ise Bilkent ve Sabancı Üniversitelerinden olduğunu söyledi ve: “İTÜ Kimya bölümünde çalışan kardeşim Prof. Dr. Oğuz Okay bu ödülü 2014 senesinde almıştı. Kardeşim ile benzer bir kariyerimiz var; her ikimiz de TÜBİTAK Teşvik, TÜBİTAK Bilim ve Sedat Simavi Fen Bilimleri ödüllerini aldık, ikimiz de uzun senelerdir TÜBA Asli Üyesiyiz. Ödül kapsamında, 2020 Mart-Mayıs aylarında Berlin’de kalmayı planlıyorum. Babam Ahmet Can Okay İstanbul Üniversitesi’nde jeoloji profesörüydü, 1920’li yıllarda Berlin’de doktorasını yapmıştı; ondan yüz sene sonra Berlin’de uzunca bir süre geçirecek olmak hoş bir duygu” dedi.
Georg Forster Araştırma Ödülü, buluşları ve yeni teorileri ile bilime uluslararası düzeyde katkıda bulunan ve gelişmekte olan ülkelerin sorunlarına çözümler getiren araştırıcılara veriliyor. Ödül verilirken, araştırıcının çalışma hayatı boyunca yaptığı araştırmalar gözönünde bulunduruluyor. Tüm bilimsel araştırma alanlarını kapsayan ödül, her sene dünyada üç ile sekiz araştırıcıya veriliyor.
Prof. Dr. Aral Okay kimdir?
1953'te İstanbul'da doğdu. 1971 senesinde İstanbul Erkek Lisesi'nden mezun oldu, ve aynı yıl Maden Tetkik ve Arama (MTA) Enstitüsü'nden burslu olarak İngiltere'ye jeoloji öğrenimine gönderildi. 1973-1976 yıllarında Londra Üniversitesi (University College London) Jeoloji Bölümü'nden birinci derece ile lisansını tamamladı (B.Sc.), 1976-1980 yılları arasında Cambridge Üniversitesi'nden doktora (Ph.D.) derecesi aldı. 1980-1983 yılları arasında Ankara'da MTA Enstitüsü'nde jeolog olarak çalıştı. 1983 senesinde İTÜ Maden Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü’ne geçti. İTÜ'de 1986 senesinde doçent, 1992'de profesör oldu. 1994-1995 yıllarında Alexander von Humboldt bursu ile Almanya’da Ruhr Universitat Bochum’da, 2005-2006 senelerinde Fulbright Bursu ile ABD’de University of California Santa Barbara’da misafir araştırmacı olarak bulundu.
Aral Okay'ın çalışmaları Türkiye ve Doğu Akdeniz bölgesinin jeolojik evrimi ve metamorfik petroloji konusundadır. Bu konularda, 120 kadarı Scientific Citation Index'e giren dergilerde yayınlanmış, 150'ı aşkın bilimsel makalesi vardır. Bu makaleler 10.000'den fazla atıf almıştır. Aral Okay 1986’da TÜBİTAK Teşvik Ödülü’nü, 1992’de Sedat Simavi Fen Bilimleri Ödülü’nü, 2002’de ise TÜBİTAK Bilim Ödülü’nü aldı. 1996’da TÜBA Asli Üyesi, 2009’da Amerika Mineraloji Derneğine Şeref Üyesi (fellow) seçildi. Prof. Dr. Aral Okay çalışmalarına halen İTÜ’de devam ediyor.