Pandemi Bilançosu Ağırlaşıyor

Koronavirüs pandemisi nedeniyle Samsun'da da birçok sektör esnaf, büyük sıkıntı yaşamaya başladı. Kırtasiyeciler, kahveciler, düğün salonları, gelinlikçiler, servisçiler, kantinciler büyük problemlerle karşı karşıya.
CHP Samsun İl Başkanı Fatih Türkel, Samsun'da koronavirüs pandemisinin ekonomik sonuçlarına ilişkin çeşitli sektörlerdeki esnaflarla yaptıkları görüşmeler sonucu hazırladıkları raporu kamuoyuna açıkladı. Türkel, "Pandeminin bilançosu gittikçe ağırlaşıyor. Samsun'da esnaf kan ağlıyor. Birçok sektör çökme noktasına geldi" dedi.
Kırtasiyeciler Kan Ağlıyor
CHP İl Başkanı Fatih Türkel, Samsun'da pandemi nedeniyle büyük bir sıkıntı içerisinde olan sektörlerin başında kırtasiyecilerin geldiğini söyledi. Ulusal market zincirlerinin de kırtasiye satışları nedeniyle zaten zor durumda olan yerel kırtasiyecilerin, tedarikçilerden çek veya senetle aldıkları kırtasiye ürünlerine ilişkin borçlarını, eylül ayında okulların açılması konusundaki belirsizlik ve velilerin büyük bir bölümünün kırtasiye alışverişleri ötelemeleri nedeniyle ödeyemez hale geldiklerini vurgulayan Türkel, "Kırtasiyeciler geçen dönem aldıkları malların ödemelerini bu Eylül ayına vadelendirmiş, Eylül ayında okulların açılmasını öngörerek kırtasiye esnafı mal stoklamış, okulların açılmaması nedeniyle geliri olmayan esnafın çekleri yazılmaya başlamış durumda. Bırakın vadesi gelen ödemelerini, SGK primleri, vergi ödemeleri maaş ve kira ödemelerini yapamaz hale gelmiş durumdadır" dedi.
Kredi Vermek Çare Değil
Uzaktan eğitim uygulamasının da kırtasiyecilerin işlerine sekte vurduğunu ifade eden Türkel, "Kırtasiye esnafı hükümetin kredi yolu ile kendilerine borç vermesinden rahatsız durumdalar. Borçlarını borçla kapatmanın bir çözüm olmadığını söylüyorlar. Kırtasiye esnafı prim affı borç ötelemesi gibi geçici tedbirler yerine devletin gerekli tedbirleri alarak okulların bir an önce örgün eğitime geçmesini aksi takdirde sektörün çökeceğini ifade ediyorlar" diye konuştu.
Okul Kantinleri Zor Durumda
Çökme noktasında olan diğer bir sektörün de okul kantinleri olduğuna işaret eden Türkel, "Samsun ve ilçelerinde 700’ü aşkın kantin işletmesi  var. Çalışanları ile birlikte yaklaşık 2 bin 500 aile kantinlerden evini geçindiriyor. Salgının başladığı 13 Mart 2020 tarihi itibari ile ilimiz genelinde kantinlerin tamamı kapatılmış, Samsun Milli Eğitim Müdürlüğü talimatı ile okul aile birlikleri kapalı olan kantinlerden 13 günlük kira bedellerini tahsil etmiştir.
Kantin işletmecilerinin ve çalışanlarının cebine yaklaşık 7 aydır bir kuruş para girmemesine rağmen SGK, BAĞKUR, vergi ödemeleri ötelense de borç hanelerine yazılmaktadır" dedi.
Tek Çözüm Okulların Açılması
Kantincilerin esnaf kefalet kooperatiflerinin sicil temizliği ve kefalet uygulamasından ötürü Halk Bankası kredilerinden de kesinlikle yararlanamadıklarının altını çizen Türkel, "Kantinci esnafı bugüne kadar komşusundan aldığı bilezikle daha acısı personelinden varsa aldığı kredi kartı ile ayakta durmaya çalışmış dayanma gücünün sonuna gelmiştir!
Kantinci esnafının Hükümetten tek beklentisi okulların tekrar açılıp korona virüsle mücadelenin bedelinin kendilerine ödettirilmemesi yönündedir" uyarısında bulundu.
Okul Servisleri Batağın Eşiğinde
Okul servisçiliği yapan esnafın da pandemi başlangıcında aldıkları kredileri nasıl geri ödeyeceklerini kara kara düşündüklerini kaydeden fatih Türkel, şunları söyledi; "Sektörün durumu belli olmasa da kredilerin geri ödeme günleri geldi. Okul servisçilerinin büyük bir çoğunluğunun kredi borçları var. Borçların kısa vadeler ile ötelenmesinin kesinlikle çare olmayacağını söylüyorlar. Kamuya olan borçların pandemi bitimine kadar ötelenmesini, mazot desteği verilmesini ve BAĞ-KUR primi yatırılmasına bakılmaksızın sağlık güvencesi verilmesini talep ediyorlar. Servisçiler devlet kendilerine para versin demiyor ama sıkıştıklarında devleti yanlarında görmek istiyorlar."
Esnafın Durumu Parlak Değil
Bu koşullarda Samsun esnafının durumunun pek de parlak görünmediğini vurgulayan CHP İl Başkanı Fatih Türkel, "Esnaf kefalet kooperatifleri aracılığı ile kullanılan kredilerin geri dönüşünde an itibari ile yüzde 35'lik gecikme yaşanırken yılsonuna doğru SGK ve vergi ötelemelerinin son bulması ile tahsil edilemeyen kredilerin yüzde 50'yi aşacağı öngörülmektedir.
Diğer taraftan Samsun’da 1.170 adet kahveci esnafı kepenk kapatma durumuna gelmiş, bir çare hükümetten oyun yasakları ile ilgili düzenleme beklemektedir.
Pandeminin bilançosu Türkiye'nin her yerinde olduğu gibi Samsun'da da giderek ağırlaşıyor. Esnafa kredi vererek, yani daha da borçlandırmanın çözüm sağlamadığı ortada" dedi.