SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜNDEN DÜNYA TÜTÜNSÜZ GÜNÜ MESAJI

Samsun İl Sağlık Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Ali Oruç “Dünya tütün Günü” nedeniyle yaptığı açıklamada;
Küresel tütün salgını, önlenebilir hastalık ve ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer almakta ve dünyada her yıl 7 milyondan fazla kişinin ölümüne sebep olmaktadır. Bu ölümlerin yaklaşık 1 milyonunu, tütün kullananlar değil, tütün dumanına maruz kalanlar oluşturmaktadır. Dünya genelindeki 1 milyardan fazla tütün ürünü kullanıcısının, yaklaşık % 80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşamaktadır. Tütünle ilişkili hastalık ve ölümlerin en fazla olduğu ülkeler de yine düşük ve orta gelirli ülkelerdir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından tütün ürünü kullanımının sağlık ve diğer zararları konusunda toplumda farkındalık oluşturmak, tütün ürünü kullananlara bırakmaları yönünde bilinç kazandırmak ve sağlıklı yaşam davranışlarını geliştirmek amacıyla her yıl 31 Mayıs tarihi “Dünya Tütünsüz Günü” olarak kutlanmakta olup, bu yıl etkinliklerin ana teması “Tütün ve Kalp Hastalıkları” olarak belirlenmiştir. 2018 yılı etkinliklerinde, tüm dünyada ölüm sebepleri arasında ilk sırada yer alan kalp hastalıkları ve serebrovasküler olay (inme) da dâhil kardiyovasküler hastalıklar ile tütün kullanımı arasındaki ilişkiye dikkat çekilecektir.
Tütün kullanımı, hem kadınlarda hem erkeklerde koroner kalp hastalığı, inme, yüksek tansiyon ve periferik vasküler hastalıklar açısından değiştirilebilir risk faktörlerinin başında gelmektedir. Tütün kullananlarda kalp hastalığı riski, kullanmayanlara göre 2-4, inme riski de 2-3 kat daha fazladır. Bu risk gençler de dâhil tüm yaş gruplarını kapsamaktadır. Kalp damar hastalıkları, tüm dünyada ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almakta ve diğer ölüm nedenlerinden çok daha fazla kişinin ölümüne sebep olmaktadır. Tütün kullanımı ve tütün dumanı maruziyeti, tüm kalp hastalığı ölümlerinin, yaklaşık % 12'sine sebep olmaktadır.
Yüksek tansiyon, iskemik kalp hastalığı, akut miyokard enfarktüsü, kalp yetmezliği, inme gibi tütün kullanımı ile doğrudan ilişkili olan kalp damar hastalıkları, ülkemizde de yıllardır ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer almaktadır. 2017 yılında meydana gelen 416.881 ölümün, %40’ını (165.323) kalp damar hastalıklarına bağlı ölümler oluşturmaktadır.
Tüm bu riskler göz önünde bulundurularak tütünle mücadelede sağlanan başarı ile bağımlılıktan uzak, sağlıklı nesillerin yetişmesine büyük katkı sağlanacaktır. Bununla birlikte kalp damar hastalıkları, kanserler gibi pek çok kronik hastalık ve bunlara bağlı sağlık ve yaşam kayıpları önlenecektir. Ayrıca bu kronik hastalıklara yönelik sağlık harcamalarının ve iş gücü kayıplarının azalması ile ülke ekonomisine de katkı sağlanacaktır.
2009 yılında yapılan yasal düzenleme ile evlerimiz dışındaki tüm kapalı alanlarda tütün kullanımı yasaklanmış ve toplumu pasif sigara dumanının zararlarından korumak amaçlanmıştır. Denetim verilerinin anlık olarak izlenerek değerlendirilebilmesi, Kanun kapsamında yapılan denetimlerin etkinliğinin artırılarak gerekli cezai müeyyidelerin hızla uygulanmasının sağlanması amacıyla 2012 yılında Dumansız Hava Sahası Denetim Sistemi (DHSDS) hayata geçirilmiştir. Denetim ekiplerimiz tarafından, belirli bir plan dâhilinde gerçekleştirilen rutin denetimlerin yanı sıra, Alo 184 SABİM-Tütün İhbar Hattı ve Yeşil Dedektör mobil uygulaması üzerinden gelen ihbarlara yönelik de denetimler sürdürülmektedir.
Ayrıca 27 Ekim 2010 tarihinde hizmete açılan ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattında, 7 gün 24 saat, sigara bırakma konusunda uzman danışmanlar tarafından canlı destek sağlanmaktadır. Hattımıza başvuran vatandaşlarımızın nikotin bağımlılık düzeyi belirlenerek ihtiyacına yönelik bilgi verilmekte, sigara bırakma planı yapılmakta ya da sigara bırakma hizmeti sunan sağlık profesyonelleri ve birimleri hakkında bilgilendirme yapılarak sigara bırakma polikliniklerine yönlendirilmektedir. Talep edilmesi halinde ise sigara bırakma polikliniklerinden de randevuları alınmaktadır.
Samsun İl Sağlık Müdürlüğü olarak gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve onlara temiz hava sağlamak amacıyla herkesi dumansız hava sahasını desteklemeye davet ediyor, sigarayı bırakmak isteyen vatandaşlarımızı sigara bırakma polikliniklerine bekliyoruz.